A zanfona en Galicia está intimamente ligada ao Obradoiro-escola de instrumentos musicais, creado na Deputación de Lugo no ano 1951 por iniciativa de Antonio Fernández. Os seus primeiros directores, Faustino Santalíces e Paulino Pérez, foron os artífices da súa recuperación na que, tamén, tivo un papel destacado o musicólogo Fernando López Acuña. Coincidindo co seu setenta aniversario programamos o I Encontro, CELME de zanfona, coa participación de todos os protagonistas do sector, desde os pioneiros ata os máis vangardistas, cun completo programa de conferencias, mesas redondas, comunicacións, concertos e exposición ao redor deste instrumento milenario. Este encontro estivo motivado pola nosa longa traxectoria investigadora e formativa sobre o patrimonio musical galego, con diferentes actuacións desenvolvidas ao longo destes anos como: a construción das primeiras zanfonas en dúas tonalidades diferenciadas, na etapa de transición, 1975-1978, da man de Antón Corral e Jesús e Luciano Pérez; os primeiros cursos de construción e interpretación, de acceso gratuíto, coa participación de mestres internacionais como Claude Flagel, Christian Rault, Laurent Tixert ou Valentín Clastrier; a posta en marcha, no 1983, da Escola de gaitas e zanfonas, no propio contorno do pazo da Deputación; reconstrucións históricas como: o organistro medieval, as cinfonías das Cantigas de Alfonso X, a zanfona-órgano e copias de modelos tradicionais únicos e Innovacións como o sistema de roda desmontable ou o deseño dun novo modelo evolucionado, no ano 1997, co fin de impulsar e popularizar o seu uso e que significou un importante impulso favorecendo a creación de escolas para a aprendizaxe.
Presentamos, neste encontro, en colaboración cos principais museos de Galicia, dos que destacan as coleccións do museo de Pontevedra e da Colección de instrumentos musicais da Deputación de Lugo, -con documentos que reconstrúen toda a historia organolóxica do instrumento-, asociacións culturais e coleccionistas privados, este catálogo dixital das zanfonas que conservan co fin de facilitar o acceso interactivo e coa posibilidade de tomar algunhas medidas básicas sen necesidade de acceder, directamente, aos instrumentos, evitando, por outra parte, o inevitable deterioro. Este formato permite, por outra parte, actualizar os contidos cada vez que teñamos informacións relevantes.
Impulsar, consolidar e incentivar a interacción entre os investigadores, mestres artesáns, escolas e músicos na evolución da música e do instrumento musical, promovendo, nesta cidade, un novo espazo de recoñecemento ás/aos profesionais que desenvolven con afán a súa actividade.
Luciano Pérez Díaz
Director da Colección de instrumentos musicais, obxectos sonoros e arquivo documental